To pierwszy cmentarz komunalny w Olsztynie. Pochowano tam ponad 41 tys. zmarłych
Wszystkich Świętych to okres, gdy Polacy tłumnie odwiedzają cmentarze, aby postawić znicze na grobach najbliższych. Co roku w Olsztynie najwięcej osób pojawia się na nekropoliach komunalnych. Cmentarz przy ul. Poprzecznej 9B w Olsztynie, nazywany cmentarzem „Poprzeczna”, powstał w 1962 r., jako pierwszy w mieście cmentarz komunalny. Nekropolia zajmuje powierzchnię 18,3 ha i zostało na niej pochowanych ponad 41 tys. osób.
Przez całą długość nekropolii biegnie szeroka aleja główna, a kwatery ocienia majestatyczny starodrzew. Wyróżniającą cechą cmentarza „Poprzeczna” są także charakterystyczne kolumbaria oraz pierwsza powstała w Olsztynie Aleja Zasłużonych. Oprócz wielu indywidualnych mogił Znanych i Zasłużonych, na cmentarzu „Poprzeczna” można odnaleźć także liczne symboliczne upamiętnienia ofiar tragicznych wydarzeń historycznych.
Kolejnym cmentarzem komunalnym jest ten przy ul. Wadąskiej. Elementem wyróżniającym tę nekropolię są tzw. „kwatery amerykańskie”. Przeznaczone są one pod pochówki urnowe.
Cmentarze wojenne w Olsztynie. Część nagrobków nie dotrwała do dzisiejszych czasów
Wybuch I wojny światowej sprawił, że w mieście trzeba było utworzyć nowe cmentarze grzebalne. Miały to być miejsca pochówku poległych żołnierzy poszczególnych armii. Nieopodal późniejszego cmentarza komunalnego znajduje się odrestaurowany obecnie cmentarz niemiecki. Pierwszych pochówków dokonano tam w sierpniu 1914 roku. Po drugiej stronie szosy powstał cmentarz armii rosyjskiej.
W 1923 roku miasto tuż przy cmentarzu rosyjskim z I wojny światowej, założyło cmentarz komunalny – bezwyznaniowy. Do naszych czasów zachowały się tylko dwa nagrobki z tego cmentarza, odrestaurowane staraniem Zakładu Cmentarzy Komunalnych w Olsztynie.
Kolejna kwatera wojenna z okresu I wojny światowej istnieje na założonym w 1913 r. cmentarzu garnizonowym przy ul. Szarych Szeregów. Pochowani są tam żołnierze armii niemieckiej i armii rosyjskiej. Spoczywają tam również żołnierze niemieccy i członkowie ich rodzin z garnizonu olsztyńskiego z okresu międzywojennego, oraz żołnierze KBW i osoby cywilne z wczesnego okresu powojennego. Obok jest cmentarz żołnierzy Armii Czerwonej, poległych w walkach w Prusach Wschodnich w 1945 roku oraz kwatery żołnierzy polskich i lotników francuskich z pułku Normandia-Niemen.
Pomiędzy ulicami Baczewskiego i Sybiraków, tuż przy budynkach polikliniki, w latach 1948-1953, pochowano tysiące ofiar II wojny światowej, których szczątki były ekshumowane i przenoszone w to miejsce z różnych likwidowanych cmentarzy oraz pojedynczych i zbiorowych mogił. Nekropolia, wbrew jej nazwie „Cmentarz Ofiar Terroru Hitlerowskiego”, jest miejscem spoczynku nie tylko ofiar pomordowanych przez Niemców, jak np. żołnierzy AK – więźniów obozu w Działdowie zamordowanych przez SS w Zawadach Małych koło Starych Jabłonek, ale również cywilów wymordowanych przez Sowietów m.in. pacjentów i personelu olsztyńskich szpitali oraz zabitych na olsztyńskim dworcu kolejowym.
