Olsztyn to miasto ważnych wydarzeń politycznych, kulturalnych i naukowych. To tu Mikołaj Kopernik spoglądał w niebo, szukając odpowiedzi na dręczące go pytanie o miejsce Ziemi we wszechświecie, Napoleon Bonaparte maszerował na czele swych wojsk podczas zwycięskiej kampanii w 1807 roku, a Feliks Nowowiejski szukał natchnienia dla swoich kompozycji.
Zabytki Olsztyna są świadkami wielkich wydarzeń, a także symbolem historycznej złożoności i wielokulturowości tej ziemi. Tu tradycja katolicka splata się z protestancką i prawosławną, polska z niemiecką, tradycja średniowiecznych warsztatów rzemieślniczych z wytworami XIX-wiecznej rewolucji przemysłowej. Podziwianie olsztyńskich zabytków to wędrówka po różnych okresach rozwoju miasta. Warto przy tym pamiętać, że zakręty historii, która odcisnęła piętno na życiu Olsztyna, spowodowały, że duża część dorobku pokoleń zamieszkujących miasto nie dotrwała do naszych czasów.
