- Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie zaktualizowała granice rezerwatów przyrody Krutynia Dolna i Pierwos.
- Rezerwat Krutynia Dolna został powiększony o część terenów rezerwatu Pierwos, obejmując rzekę Krutynię i zwiększając swoją powierzchnię do 1231,27 ha.
- Zmienione granice mają na celu poprawę integralności hydrologicznej i ochronę cennych ekosystemów leśnych, wodnych oraz rzadkich gatunków roślin i zwierząt.
- Dowiedz się, jakie konkretne zmiany zaszły w granicach rezerwatów i co oznaczają dla mazurskiej przyrody!
Nowe granice rezerwatu Krutynia. Jakie tereny obejmuje?
RDOŚ w Olsztynie zaktualizował granice rezerwatów przyrody Krutynia Dolna (wcześniejsza nazwa to Krutynia) i Pierwos. Rezerwat Krutynia został ustanowiony w 1989 r. w dawnym woj. suwalskim. Od ponad 20 lat, od czasu reformy administracyjnej Polski z 1999 r. i powołania województwa warmińsko-mazurskiego, nazywany był zwyczajowo Krutynią Dolną, aby odróżnić go od rezerwatu o tej samej nazwie, powołanego w dawnym województwie olsztyńskim, zwanego obecnie Krutynią Górną (oficjalnie zmiany nazwy tego drugiego dokonano w 2019 r.).
Obecnie wydanym zarządzeniem nadano dotychczasowemu rezerwatowi przyrody Krutynia nową nazwę – Krutynia Dolna, aby odzwierciedlić w nazwie jego lokalizację. Aktualnie powierzchnia rezerwatu, położonego na terenie gmin: Piecki, Mikołajki i Ruciane-Nida, wynosi 1231,27 ha. W granicach rezerwatu Krutynia Dolna znajdują się obecnie wszystkie grunty objęte ochroną rezerwatową od 1989 r., tj. obszar lasu położony w Leśnictwach Ukta i Gąsior Nadleśnictwa Maskulińskiego wraz z jeziorami: Malinówka, Gardyńskie i Dłużec.
Rezerwat Krutynia Dolna powiększony
Rezerwat ten został również powiększony o część terenów rezerwatu Pierwos o powierzchni 234,67 ha. Został on powołany w 1987 r. Dotychczas bezpośrednio graniczył z rezerwatem Krutynia Dolna wzdłuż linii brzegowej rzeki Krutynia – na odcinku około 2,7 km. Określenie granicy pomiędzy rezerwatami wzdłuż rzeki napotykało problemy techniczno-przyrodnicze, wynikające z faktu niepokrywania się rzeki z wytyczonymi dla niej działkami ewidencyjnymi. Dlatego zdecydowano o przesunięciu granic obu rezerwatów tak, by rzeka w całości znalazła się w obrębie rezerwatu Krutynia Dolna. Granicę wytyczono po drodze wojewódzkiej nr 609 Mikołajki – Ukta. Tym samym pomniejszono powierzchnię rezerwatu Pierwos o tereny położone na wschód od drogi nr 609, z jednoczesnym ich przyłączeniem do rezerwatu Krutynia Dolna. Ponadto przesunięcie granicy pomiędzy wspomnianymi rezerwatami poprawi integralność hydrologiczną w rezerwacie Krutynia Dolna. Obszar tego rezerwatu obejmie niemal całą zlewnię elementarną „Krutynia od dopływu z jeziora Kołwinek do jeziora Gardyńskiego”, będącą zlewnią bezpośrednią odcinka ujściowego Krutyni do jez. Gardyńskiego, obejmie również południową część zlewni elementarnej „Bezpośrednia zlewnia jeziora Gardyńskiego”.
Obecnie rezerwat Pierwos zajmuje powierzchnię 392,90 ha i teren na zachód od drogi wojewódzkiej nr 609 Mikołajki – Ukta. Został on powiększony o grunty leśne położone na terenie Nadleśnictwa Strzałowo (o pow. 1,52 ha) oraz na terenie Nadleśnictwa Maskulińskiego (o pow. 14,82 ha). Obecnie są to tereny z zachodzącymi procesami sukcesji lub biocenotycznymi (dojrzewanie drzewostanu), w obrębie których przynajmniej w ostatnim dziesięcioleciu nie były planowane i wykonywane zabiegi gospodarcze jez. Smolak o pow. 1,21 ha i bezimienne jeziorko o pow. 1,88 ha.
- W rezerwacie przyrody Krutynia Dolna dominują ekosystemy leśne. Spośród siedlisk przyrodniczych największe powierzchnie zajmują grąd subkontynentalny oraz bory i lasy bagienne. Znaczną powierzchnię w rezerwacie zajmują również ekosystemy wodne – rzeki Krutynia i Gardynka (odcinek ujściowy) oraz jeziora (Gardyńskie, Malinówka, Dłużec i Smolak). Mniejsze powierzchnie zajmują lądowe tereny nieleśne – łąki, pastwiska, zbiorowiska zaroślowe, torfowiska – informują urzędnicy z RDOŚ w Olsztynie.

W rezerwacie są zróżnicowane ekosystemy. Występują tam cenne gatunki roślin i zwierząt
Zróżnicowane ekosystemy w rezerwacie stwarzają odpowiednie warunki siedliskowe dla przedstawicieli fauny i flory:
- odnotowano lęgowe i zalatujące gatunki ptaków, m.in.: dzięcioł białogrzbiety, orlik krzykliwy, błotniak stawowy, bielik, kania czarna, kania ruda, rybołów, bocian czarny, puszczyk, gąsiorek, muchołówka białoszyja, derkacz;
- przedstawiciele płazów i gadów to m.in.: rzekotka drzewna, ropucha szara, ropucha zielona, traszka grzebieniasta;
- obszar rezerwatu stanowi ostoję wilka i rysia;
- odnotowane chronione gatunki roślin to m.in.: torfowiec, widłak jałowcowaty, rosiczka okrągłolistna, modrzewnica pospolita, bagno zwyczajne, wielosił błękitny, kukułka szerokolistna.
Biorąc pod uwagę bogactwo i zróżnicowanie ekosystemów i siedlisk, a także związanych z nimi gatunków roślin i zwierząt, jako cel ochrony przyrody w rezerwacie przyjęto ochronę siedlisk leśnych, wodnych, łąkowych i torfowiskowych z naturalną dynamiką zachodzących procesów biocenotycznych oraz zasiedlającej je flory i fauny.
To największy kompleks leśny na Mazurach. Co krok pojawiają się malownicze jeziora