Czym jest granica fizycznogeograficzna?
Granica fizycznogeograficzna to umowna, lecz naukowo określona linia wyznaczająca obszary różniące się m.in. budową geologiczną, krajobrazem, klimatem oraz cechami środowiska naturalnego. Na podstawie takich różnic Europa dzieli się na cztery wielkie regiony fizycznogeograficzne: Europę Północną, Europę Wschodnią, Europę Zachodnią i Europę Południową.
Polska znajduje się na styku dwóch z nich, co czyni jej położenie szczególnie interesującym. Choć intuicyjnie mogłoby się wydawać, że jesteśmy częścią Europy Wschodniej, to w rzeczywistości większość terytorium naszego kraju należy do Europy Zachodniej. Do Europy Wschodniej zalicza się jedynie północno-wschodni fragment.
Jak możemy przeczytać w Zintegrowanej Platformie Edukacyjnej, serwisie Ministerstwa Edukacji Narodowej, granicę między Europą Zachodnią a Wschodnią w Polsce wyznacza "strefa kontaktu prekambryjskiej platformy wschodnioeuropejskiej z paleozoiczną platformą zachodniej i środkowej Europy. Granica ma charakter szerokiej strefy przejściowej, w obrębie której pewne cechy stopniowo zanikają, a inne się pojawiają. Jej ogólny przebieg determinują nie tylko cechy budowy geologicznej i rzeźby powierzchni terenu, ale także cechy klimatyczne i biogeograficzne".
Warmińsko-Mazurskie – region dwóch Europ
Granica oddzielająca Europę Wschodnią od Zachodniej przecina kilka województw, w tym warmińsko-mazurskie. Oznacza to, że podróżując po Warmii i Mazurach, można symbolicznie "przemieszczać się" między dwiema odmiennymi Europami – nie w sensie politycznym czy kulturowym, lecz geologicznym i przyrodniczym.
To właśnie tutaj spokojna, równinna rzeźba terenu charakterystyczna dla platformy wschodnioeuropejskiej przechodzi w bardziej urozmaicone formy krajobrazowe Europy Zachodniej. Położenie to czyni region wyjątkowym zarówno z punktu widzenia naukowców, jak i miłośników podziwiania malowniczych widoków.
Przebieg granicy pomiędzy obszarem Europy Wschodniej i Zachodniej znajdziesz na poniższej mapie:
i