Spis treści
Święta Lipka jest słynna na całą Polskę. Znajduje się tam sanktuarium maryjne
Święta Lipka to sławne sanktuarium maryjne. Leży na północnym krańcu Polski, w odległości około 70 kilometrów na północny wschód od Olsztyna i 6 kilometrów na wschód od Reszla. Początki sanktuarium maryjnego sięgają XIV wieku, a przekazy o nim znane są tylko z opowiadań ludowych przekazywanych ustnie przez kilka wieków. Najwięcej informacji jest w dokumentach spisanych i wydanych w XVII wieku. Autor jednego z pism mówi o początkach Świętej Lipki: „Jest w Prusach słynne miejsce, które wzięło nazwę od lipy. Bo od bardzo dawna stała na tym miejscu rozłożysta lipa, a na niej prawie z pierwszym posiewem chrześcijaństwa w Prusach - pojawiła się figurka Matki Boskiej z Dzieciątkiem, dzieło rąk Boskich".
Święta Lipka weszła do historii od początku jako sławne miejsce pielgrzymkowe. Już w średniowieczu ustalił się zwyczaj organizowania pielgrzymek do Świętej Lipki, do której dla uzyskania odpustu i w nadziei uzdrowienia przybywali pielgrzymi nie tylko z Prus i Warmii, ale również z Mazowsza. Ostatni wielki mistrz krzyżacki Albrecht Hohenzollem w 1519 r. pielgrzymował pieszo i boso z Królewca do Świętej Lipki.
W 1525 r. wiara katolicka została zakazana w państwie pruskim, a kult świętych uznano za zabobon. Tłum z Kętrzyna obrabował i zburzył kaplicę, lipa została wycięta, a figurkę utopiono w Jeziorze Wirowym. W 1618 r. katolicy odzyskali swobody wyznaniowe, a sekretarz króla Zygmunta III Stefan Sadorski wykupił całą Świętą Lipkę. Administracja i prawo użytkowania Świętej Lipki zostały przekazane Jezuitom.
W XVII wieku wybudowano sanktuarium. Świątynie nazywa się „perłą baroku”
Wybudowano kaplicę, w której umieszczono kopię obrazu Matki Boskiej Śnieżnej. Odbudowa kaplicy zapoczątkowała rozkwit sanktuarium. Kościół został konsekrowany 15 sierpnia 1693 r. przez biskupa Jana Stanisława Zbąskiego z wielką okazałością w obecności licznego duchowieństwa i tysięcy wiernych. Kościół nie mieścił wszystkich pielgrzymów, dlatego wybudowano krużganek z kaplicami narożnymi. Wyposażenie wnętrza trwało ponad pięćdziesiąt lat.
- Ołtarz główny, ołtarze boczne, kunsztownie wykonane tabernakulum, organy, freski w kościele i w krużgankach, kuta brama, rzeźby w kamieniu i drewnie, dzieła artystycznego kowalstwa i ślusarstwa – to wszystko stanowi, że Święta Lipka jest „Perłą Baroku” - obiektem niezwykłej wartości zabytkowej, zaliczany do najwspanialszych okazów późnego baroku w Polsce. Po kasacie zakonu Jezuici wrócili do Świętej Lipki w 1932r., podjęli prace związane z parafią i sanktuarium. Po wojnie rosła sława Sanktuarium, zaczęły odwiedzać pielgrzymki i wzrastał ruch wycieczkowy – czytamy na stronie sanktuarium.
Prace konserwatorskie na ukończeniu. Usunięto olejne lamperie
Od czasu zakończenia wojny w sanktuarium cały czas są prowadzone kosztowne prace konserwatorskie. Na początku listopada zakończone zostały prace przy usuwaniu olejnych lamperii ze ścian i cokołów pilastrów, na których odtworzono oryginalną formę marmoryzacji.
- Przed pracami dolna część ścian była szara i błyszcząca, a cokoły pilastrów bardziej czerwone i z innym rysunkiem użylenia kamienia. Usunięcie tych warstw było konieczne nie tylko ze względu na estetykę wnętrza i zaburzone optycznie proporcje strefy cokołowej, ale przede wszystkim ich negatywny wpływ na stan tynków i malowideł – informuje Warmińsko-Mazurski Konserwator Zabytków w Olsztynie.
