Niepokojące wyniki kontroli UOKiK. Rakotwórcze ftalany w zabawkach dla dzieci

UOKiK skontrolował zabawki dla dzieci. Niepokojące wyniki

Z przekazanych przez Urząd informacji wynika, że wojewódzkie inspektoraty Inspekcji Handlowej od stycznia do listopada 2024 r. skontrolowały 221 modeli zabawek m.in. pod kątem prawidłowego oznakowania, dołączonej dokumentacji oraz właściwości chemicznych. "Zbadaliśmy m.in.: lalki, piszczałki, skakanki, zabawki dmuchane. Sprawdziliśmy producentów, importerów, sprzedawców hurtowych, sklepy detaliczne i wielkopowierzchniowe" - czytamy w przesłanym przez UOKiK komunikacie. Zbadane zabawki pochodziły z Chin (186 modeli), Polski (15 modeli), Niemiec (8 modeli), Holandii (3 modele), z Włoch i Indonezji (po 2 modele), a także z Francji, Hiszpanii, Kanady, Ukrainy, Wielkiej Brytanii (po 1 modelu).

Jak wskazał prezes UOKiK Tomasz Chróstny, przedsiębiorcy typowani są na podstawie wyników wcześniejszych kontroli, a ponadto brane są pod uwagę sygnały medialne, informacje od konsumentów i przedsiębiorców.

Z przedstawionych danych wynika, że na 221 modeli zabawek w 30 stwierdzono nieprawidłowości w zakresie formalnym, przy czym w 10 takich uchybień było więcej niż jedna. "W dwóch przypadkach brakowało wymaganych ostrzeżeń, a w dwóch były one niezgodne z przewidywanym użytkowaniem zabawki" - doprecyzował Urząd. Dodał, że w 21 przypadkach kontrolerzy stwierdzili brak deklaracji zgodności lub była ona nieprawidłowo sporządzona. Natomiast w dwóch przypadkach nieprawidłowe było oznakowanie CE lub jego brak, a w siedmiu przypadkach brakowało na zabawkach danych producenta.

Rakotwórcze ftalany w zabawkach dla dzieci

Z kolei podczas badania laboratoryjnego okazało się, że w 25 zabawkach zostało przekroczone dopuszczalne stężenie ftalanów. Urząd wyjaśnił, że związki te służą do zmiękczania plastiku, nadają mu elastyczności. Przy czym - jak dodał - nie mają one zapachu ani smaku, a ocena ich zawartości jest możliwa tylko w wyspecjalizowanym laboratorium. "W wysokim stężeniu są niebezpieczne dla zdrowia - mogą powodować zaburzenia płodności, grozić uszkodzeniem nerek lub wątroby, rozwojem astmy, a nawet nowotworów" - poinformował UOKiK.

Dodał, że najczęściej wykrywane ftalany to: ftalan bis(2-etyloheksylu) (DEHP), ftalan dibutylu (DBP), ftalan diizobutylu (DIBP). Urząd podkreślił, że "zabawki zawierające ftalany w stężeniu większym niż 0,1 proc. w stosunku do masy materiału z dodatkiem plastyfikatorów nie powinny znajdować się w obrocie". Największe przekroczone stężenie ftalanów odnotowano w badanym stoliku z lalkami (stężenie DEHP 28,2 proc. ± 4,3 proc., głowie lalki-lekarza (stężenie DEHP 27,7 proc. ± 4,2 proc., piłce – stężenie DIBP 20,6 proc. ± 3,1 proc.).

W czterech przypadkach postępowania administracyjne zostały zakończone i umorzone w związku z wycofaniem zabawek z obrotu. Niebezpieczne zabawki zostały zniszczone (łącznie 1349 sztuk). W przypadku 24 modeli z niezgodnościami wyłącznie formalnymi przedsiębiorcy mogą podjąć działania naprawcze, w 12 przypadkach już je zakończyli.