Spis treści
Bartąg to największa wieś Warmii i Mazur
W województwie warmińsko-mazurskim wiele miast liczy od jednego do dwóch tysięcy mieszkańców. Przykładem są Młynary – miasto, które od lat zamieszkuje jedynie około 1 600 osób. Tymczasem nie brakuje tu wsi, które pod względem liczby ludności dorównują, a niekiedy nawet przewyższają najmniejsze miasta regionu.
Na szczególne wyróżnienie zasługuje wieś Bartąg, położona w gminie Stawiguda. Według Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań z 2021 roku liczba ludności w miejscowości wynosiła 4 298, z czego 51,6 proc. stanowiły kobiety, a 48,4 proc. mężczyźni. Co ciekawe, w latach 1998-2021 liczba mieszkańców Bartąga wzrosła aż o 799,2 proc., co czyni go jednym z najszybciej rozwijających się miejsc w regionie. Tak dynamicznego wzrostu liczby ludności można dopatrywać się przede wszystkim w atrakcyjnym położeniu w pobliżu Olsztyna, rozwoju infrastruktury mieszkaniowej oraz dogodnym dostępie do pracy, edukacji i usług w stolicy regionu.
Zarys historii Bartąga
Historia Bartąga sięga 1345 roku, kiedy to wójt Henryk Luter nadał mu akt lokacyjny na prawie chełmińskim. Osadnikami byli Prusowie, a pierwotna nazwa brzmiała Deutsch Bertung. Wieś wielokrotnie niszczono podczas wojen i epidemii, które zmuszały do ponownego zasiedlania okolicy.
Z Bartągiem związane są także ważne postaci historyczne. Mikołaj Kopernik dwukrotnie odwiedzał miejscowość jako administrator komornictwa olsztyńskiego. W 1864 roku schronili się tu uczestnicy Powstania Styczniowego, a ich obecność wpłynęła na rozwój polskiej świadomości narodowej wśród Warmiaków.
W okresie międzywojennym Bartąg stał się miejscowością o przewadze ludności niemieckiej. Mimo to zachowały się tu warmińskie tradycje, które odżyły po 1945 roku, gdy napłynęli nowi osadnicy z innych regionów Polski. Dziś Bartąg to prężnie rozwijająca się wieś z bogatą historią i licznymi zabytkami.
Co warto zobaczyć w Bartągu?
W Bartągu nie brakuje ciekawych zabytków i miejsc wartych odwiedzenia. Oto najważniejsze z nich:
- Kościół gotycki pw. św. Jana Ewangelisty i Opatrzności Bożej (XIV w.) – z barokowym ołtarzem głównym, ołtarzami bocznymi z XVIII w. i barokową amboną.
- Pomnik poległych w czasie I wojny światowej – wbudowany w bramę kościelną, odnowiony w 2008 roku.
- Cmentarz przykościelny oraz kapliczka z 1897 roku.
- Cmentarz rzymskokatolicki z końca XIX wieku.
- Plebania z 1850 roku oraz zabudowania gospodarcze z początku XX wieku.
- Pięć kapliczek warmińskich, wpisanych do wojewódzkiej ewidencji zabytków.
5 największych wsi w woj. warmińsko-mazurskim
Poniżej przedstawiamy listę pięciu największych pod względem liczby ludności wsi w województwie warmińsko-mazurskim. Dane pochodzą z Głównego Urzędu Statystycznego z 2021 roku.
- Bartąg – 4 298 mieszkańców
- Dywity – 3 594 mieszkańców
- Kurzętnik – 3 280 mieszkańców
- Piecki – 3 168 mieszkańców
- Jaroty – 3 025 mieszkańców
Dziesięć powiatów z najniższym bezrobociem w woj. warmińsko-mazurskim
