Ta wieś na Mazurach to prawdziwa perła! Poznaj jej niezwykłą historię i zabytki

• Wojnowo, wieś założona w 1832 roku przez rosyjskich staroobrzędowców, jest malowniczo położona w gminie Ruciane-Nida.
• To unikalne miejsce w Polsce słynie z bogatej kultury staroobrzędowców i zabytkowych świątyń, w tym drewnianej cerkwi i monasteru nad jeziorem Duś.
• Odkryj fascynującą historię i architekturę tych obiektów sakralnych, które zachwycają swoim pięknem i znaczeniem kulturowym.

Ta wieś słynie z kultury staroobrzędowców. Jest malowniczo położona

W gminie Ruciane-Nida (powiat piski) znajduje się wieś, która słynie z pięknych i zabytkowych świątyni. Mowa o Wojnowie. To wieś nad rzeką Krutynią, założona w 1832 r. przez rosyjskich staroobrzędowców. Staroobrzędowcy, nazywani także filiponami, którzy rozpoczęli osiedlanie się w Prusach od 1831 r., osiedlili się we wsiach Onufryjewo, Ukta, Zameczek, Iwanowo, Piaski. Pierwszego zakupu ziem nad rzeką Krutynią w pobliżu jeziora Duś dokonano 2 grudnia 1831 r. i było to 1504 morgów pruskich lasu. Głównym nabywcą tych terenów był brat Jefima Borysowa, Sidor Borysow (Sławikow), mieszkający przed przyjazdem do Prus w Posejance w Suwalskiem. Po stłumieniu powstania w Polsce, zjawił się on tam z pozostałymi współtowarzyszami i przystąpił do zakładania wsi, która od nazwiska ówczesnego pruskiego nadleśniczego otrzymała oficjalną nazwę Eckertsdorf. Jednak Sidor Borysow, na pamiątkę wsi w powiecie rzeżyckim, w guberni witebskiej (ówczesna Rosja), w której w 1778 r. się urodził, nazwał ją Wejnowem.

Staroobrzędowcy nabyli w różnym czasie łącznie 5047 morgów leśnego gruntu za sumę 24 084 talarów. W sumie wyznawcy starej wiary prawosławnej założyli jedenaście wsi w samym powiecie mrągowskim. Osadników zwalniano od opłaty podatków w ciągu pierwszych sześciu lat, ale nie przyznano im przywileju wolnego wyrębu lasów. Nie uzyskali też zwolnienia od obowiązku służby wojskowej aż do trzeciego pokolenia. Jedynie staroobrzędowcy z pierwszego pokolenia, którzy nabyli ziemię na swoje imię, byli wolni od poboru do wojska. Około 1900 r. Wojnowo nie było już wsią wyłącznie starowierów, bo była w połowie zamieszkała przez Mazurów.

Te zabytki sakralne warto zobaczyć. Zachwycają niepowtarzalną architekturą

W Wojnowie znajduje się wiele zabytków sakralnych, które warto zobaczyć na własne oczy. Są one interesujące ze względu na architekturę. Do najważniejszych budowli staroobrzędowców należą:

• Cerkiew drewniana z lat 1921–1923, wybudowana według projektu ks. Aleksandra Awajewa z Tweru. Początkowo należała do parafii jednowierczej, obecnie cerkiew klasztorna. Architektura świątyni zawiera liczne elementy budownictwa staroruskiego. Przy cerkwi funkcjonuje prawosławny klasztor żeński Zaśnięcia Matki Bożej. Cerkiew służy też miejscowej parafii Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego;
• Monaster staroobrzędowy wybudowany w 1847 r. nad jeziorem Duś, około jednego kilometra na zachód od wsi, na niewielkim pagórku, pierwotnie męski, rozbudowany w latach 1852–1857 przez Piotra Ledniewa, zwanego Pawłem Pruskim. W 1885 r. przybyła tam z Moskwy mniszka Eupraksja (Dikopolska), wykupiła klasztor wraz z folwarkiem, założyła zgromadzenie żeńskie i sprowadziła mniszki ze spalonego klasztoru w Spychowie. We wnętrzu klasztornej molenny muzeum: wystrój staroobrzędowego domu modlitwy, ikony z XIX w., krzyże, księgi, srebrny żyrandol. W zespole klasztornym znajdują się także: dom zakonnych, dwa domy furtialne, brama, budynki gospodarcze. Klasztor był już przed 1939 r. celem wycieczek.
• Neogotycka molenna wybudowana w latach 1923–1927 - świątynia miejscowej parafii Wschodniego Kościoła Staroobrzędowego.
• Cmentarz prawosławny.

Jednak to niejedyne zabytki we wsi. W Wojnowie są również chałupy drewniane z końca XIX i początku XX wieku, a na południowy wschód od miejscowości jest wielkie skupisko głazów narzutowych, które liczy ponad 8 tysięcy sztuk.