Ranking Najbardziej Zielonych Miast w Polsce 2025. Czy Olsztyn to miasto-ogród? Są nowe dane

Najbardziej Zielone Miasta w Polsce 2025. W tych miastach nastąpiła rewolucja

– W ostatnich latach krajobraz największych polskich miast ewoluuje pod wpływem „zielonej transformacji”, która jest jednym z priorytetów władz samorządowych. Objawia się to zarówno w strategiach planistycznych, jak i w konkretnych inwestycjach oraz zaangażowaniu mieszkańców – mówi Marek Wielgo, ekspert portalu GetHome.pl. I jako przykład podaje Warszawę, Kraków, Łódź i Wrocław, gdzie tylko w ubiegłym roku powstało łącznie 16 nowych parków miejskich.

Eksperci portalu GetHome.pl postanowili sprawdzić, jaki jest aktualny poziom „zalesienia” miast wojewódzkich na podstawie danych Geoportal.gov.pl. Przy czym w zestawieniu zostały uwzględnione nie tylko lasy, ale również grunty zadrzewione i zakrzewione. Okazuje się, że w dalszym ciągu najbardziej „zalesionym” dużym miastem w Polsce jest Zielona Góra. Tereny leśne zajmują przeszło połowę jej powierzchni. Z drugiej strony naukowcy z Obserwatorium Polityki Miejskiej Instytutu Rozwoju Miast i Regionów (IRMiR) mówią o Zielonej Górze, że jest przykładem miasta sztucznie przerośniętego. Co to znaczy? Otóż są takie miasta, które zamiast współpracować z okolicznymi gminami… wchłaniają je. W efekcie w granicach administracyjnych jest tam wiele terenów, które z miejskością mają mało wspólnego. Zielona Góra w 2015 roku została niemal pięciokrotnie powiększona o okoliczne tereny wiejskie. Na drugim miejscu są natomiast Katowice, ale tego miasta nie zalicza się do przerośniętych. Według Geoportal.gov.pl, tylko w ubiegłym roku obszary leśne oraz zadrzewione i zakrzewione powiększyły się w Katowicach o 14 ha, mimo że nie zmieniły się granice administracyjne tego miasta.

Na trzecim miejscu wymienia Bydgoszcz, w której lasy oraz grunty zadrzewione i zakrzewione stanowią 30 proc. powierzchni. Na drugim biegunie są Rzeszów (3 proc.), Gorzów Wielkopolski (5 proc.) i Kraków (6 proc.).

Marek Wielgo przyznaje jednak, że tak niski udział terenów zielonych może być mylący. W rzeczywistości jest on znacznie większy, co wykazały badania naukowców Obserwatorium Polityki Miejskiej IRMiR na podstawie zdjęć satelitarnych. Okazało się, że jeśli uwzględnione zostaną także m.in. przydomowe ogródki, drzewa i krzewy między blokami oraz łąki (bez pól uprawnych), to wśród miast wojewódzkich z wysokim udziałem tzw. terenów biologicznie czynnych znalazły się m.in. Łódź i Poznań.

Naukowcy zwracają uwagę, że ważna jest także dostępność zieleni. Chodzi o to, jaki jest udział mieszkańców danego miasta, którzy do terenów zieleni o powierzchni co najmniej 1 ha mogą dojść pieszo w ciągu maksymalnie pięciu minut. Wśród miast wojewódzkich, w których tereny zielone są na wyciągnięcie ręki dla większości mieszkańców są: Rzeszów i Kraków.

Olsztyn to miasto-ogród? Na tym miejscu się uplasował

Olsztyn od lat nazywany jest miastem-ogrodem. Czy rzeczywiście w stolicy Warmii i Mazur można cieszyć się terenami zielonymi? Według rankingu najbardziej zielonych miast, Olsztyn uplasował się na piątej pozycji. Według danych Geoportal.gov.pl, udział terenów leśnych i gruntów zadrzewionych w powierzchni miasta wynosi aż 23 proc. Lasy i grunty zadrzewione zajmują 2012 hektarów obszaru miasta.

Według autorów raportu, zieleń w miastach ma coraz większy wpływ na jakość życia mieszkańców i klimat. Drzewa i trawniki filtrują zanieczyszczenia – pochłaniają pyły zawieszone (PM10, PM2.5) oraz gazy takie jak NO₂ czy SO₂, co przekłada się na niższą zachorowalność na choroby układu oddechowego. Dodatkowo zieleń redukuje efekt miejskiej wyspy ciepła. Nasadzenia drzew działają jak naturalne „klimatyzatory” – obniżają temperaturę otoczenia nawet o kilka stopni.

Zieleń miejska sprzyja aktywności ruchowej – parki, ścieżki spacerowe i place do ćwiczeń zachęcają do regularnych spacerów, biegania czy jazdy na rowerze, co zmniejsza ryzyko otyłości, chorób układu krążenia i cukrzycy. Ponadto kontakt z naturą obniża poziom stresu, redukuje objawy lęku i depresji dzięki oddziaływaniu na układ nerwowy i hormonalny – tzw. „efekt kąpieli leśnej” jest dowodem na to, że już kilkadziesiąt minut spędzonych w zieleni przynosi wymierne korzyści psychologiczne.

Zielone dachy, ogrody deszczowe i tereny zalewowe zwiększają infiltrację wody w gruncie, zmniejszając ryzyko powodzi po intensywnych opadach. Rozbudowane korytarze ekologiczne i miejskie lasy oraz parki poprawiają odporność na ekstremalne zjawiska pogodowe. Rzecz jasna ma to także wpływ na rynek nieruchomości.

– Mieszkania z widokiem na las lub park szybciej znajdują nabywców. Ponadto w największych miastach osiągają one co najmniej o kilkanaście procent wyższą cenę w porównaniu z mieszkaniami o podobnych parametrach, lecz pozbawionych tego waloru – twierdzi ekspert GetHome.pl.