Nowe muzeum pod Olsztynem. Powstanie w zespole pałacowym w Smolajnach

Muzeum Biskupa Ignacego Krasickiego w Smolajnach. Kiedy zostanie otwarte?

List dotyczący utworzenia muzeum w dawnym pałacu letnim biskupów warmińskich w Smolajnach został podpisany w poniedziałek (19 czerwca) w Olsztynie przez wicepremiera, ministra kultury i dziedzictwa narodowego oraz arcybiskupa metropolitę warmińskiego Józefa Górzyńskiego.

– Podpisujemy list intencyjny, dotyczący powołania instytucji kultury, która ma służyć tej ziemi, ale myślę, że służyć też Polsce. Chcemy powołać razem z tutejszą archidiecezją Muzeum Biskupa Ignacego Krasickiego – mówił szef MKiDN. – Najwyższy czas, żeby zaopiekować się tą spuścizną wspólnie, żeby państwo polskie w postaci MKiDN uczestniczyło w tym przedsięwzięciu, a jednocześnie, żebyśmy mogli się zaopiekować w odpowiedni sposób pałacem w Smolajnach, gdzie biskup Krasicki przebywał prawie 30 lat, gdzie stworzył wspaniałe założenie parkowe, ale przede wszystkim tworzył swoją literaturę – dodał.

Wicepremier przypomniał, że w zbiorach archidiecezji są najbardziej cenne rękopisy Krasickiego. – Aż trudne do uwierzenia, że dotychczas Polska nie miała muzeum poświęconego najbardziej chyba znanemu i bardzo wciąż współczesnemu bajkopisarzowi polskiemu, a jednocześnie wielkiej postaci polskiej kultury i polskiej historii, więc czas najwyższy – wskazał Gliński.

Zaznaczył, że przygotowania do powołania tej instytucji trwają już od pewnego czasu i po raz drugi spotyka się w tej sprawie z abp. Warmińskim. – I myślę, że od przyszłego roku ta instytucja będzie już funkcjonowała – dodał.

Przypomniał też, że przyszłe muzeum Krasickiego będzie kolejną instytucją kultury w regionie, która będzie wspierana przez resort. Zaznaczył, że była to inicjatywa przede wszystkim archidiecezji. – Myśmy ją podjęli, bo tak widzimy potrzebę realizacji dobra publicznego. To jest synergia kilku instytucji w celu podniesienia poziomu funkcjonowania polskiej kultury, instytucji dziedzictwa narodowego – powiedział.

Abp Górzyński powiedział, że archidiecezji zależało, aby pałac w Smolajnach stał się obiektem powszechnie dostępnym. Ocenił, że to miejsce ze wszech miar nadaje się na siedzibę muzeum upamiętniającego tak wielką postać jak bp. Ignacy Krasicki. Zaznaczył, że pałac wymaga oczywiście zagospodarowania na ten cel. – Mamy taką nadzieję, że to co inicjujemy dzisiaj, że będzie rozpoczęciem już tych bardzo konkretnych prac – dodał.

Historia zespołu pałacowego w Smolajnach

Barokowy pałac w Smolajnach powstał w połowie XVIII w. na zlecenie bp. Adama Stanisława Grabowskiego. Miejsce to doprowadził do świetności jego następca, ostatni przed rozbiorami bp warmiński Ignacy Krasicki, który pełnił tę funkcję w latach 1767-1795. Przeprowadził on m.in. szeroko zakrojone prace przy urządzeniu ogromnego założenia krajobrazowym w stylu ogrodów angielskich.

Nazywany "księciem poetów" biskup rezydował na zamku w niedalekim Lidzbarku Warmińskim, gdzie oddawał się swoim artystycznym i kolekcjonerskim zainteresowaniom, urządzał przyjęcia i zebrania literackie, koncerty i przedstawienia. Smolajny stały się jego ulubionym miejscem wypoczynku i pracy literackiej. W 1772 r. powstały tu strofy "Hymnu do miłości Ojczyzny”, który w okresie rozbiorów pełnił funkcję hymnu narodowego.

Zespół pałacowy w Smolajnach przetrwał II wojnę światową. Od 1994 r. jest ponownie własnością Archidiecezji Warmińskiej, ale do 2029 r. użytkuje go powiat olsztyński. Do 2014 r. w pałacu mieściła się szkoła rolnicza, którą ze względu na pogarszający się stan budynku przeniesiono do pobliskiego Dobrego Miasta.

Od kilku lat pałac jest remontowany, m.in. przeprowadzono remont dachu i zabezpieczono fundamenty. Zlecono też opracowanie projektu przebudowy i remontu budynków zespołu pałacowego na potrzeby naukowo-badawcze i muzealne, wraz z częścią konferencyjną, gastronomiczną i noclegową.

Zabytkowa wieża wodna w Rucianem-Nidzie już nie straszy wyglądem. Koszt inwestycji to 3 mln zł [ZDJĘCIA]