Spis treści
Toksyczne oblicze azbestu
Azbest to grupa włóknistych minerałów naturalnie występujących w przyrodzie. Dzięki wyjątkowym właściwościom chemicznym i fizycznym przez lata był szeroko wykorzystywany, przede wszystkim do produkcji płyt azbestowo-cementowych stosowanych na dachach i elewacjach. Materiał ten okazał się niemal niezniszczalny – odporny na działanie chemikaliów, wilgoci, ekstremalnych temperatur i ognia. Z tego powodu używano go także do produkcji tkanin technicznych, farb ogniotrwałych czy elementów hamulcowych.
Jednak zalety techniczne szybko przyćmiły doniesienia o jego szkodliwości. Azbest stanowi poważne zagrożenie zdrowotne, gdy włókna tego minerału przedostają się do powietrza i są wdychane. Do uwolnienia dochodzi zwykle w wyniku uszkodzenia lub korozji wyrobów. Co istotne, skutki ekspozycji mogą ujawnić się dopiero po wielu latach i prowadzić do groźnych chorób układu oddechowego.
Obowiązek usunięcia azbestu do 2032 roku
Ze względu na fatalny wpływ na zdrowie, od 1997 roku w Polsce obowiązuje zakaz stosowania azbestu. Zgodnie z przepisami, wszystkie wyroby muszą zostać usunięte do końca 2032 roku. Koszty zwykle ponoszą właściciele nieruchomości, ale istnieje możliwość uzyskania dofinansowania. Taką szansę mają obecnie m.in. mieszkańcy gminy Olsztyn. Urząd Miasta ogłosił nabór wniosków na 2025 rok. Z dofinansowania mogą skorzystać mieszkańcy (osoby fizyczne i prawne), którzy planują pozbyć się azbestu ze swoich nieruchomości. Program obejmuje nieodpłatny demontaż, odbiór, transport i unieszkodliwienie wyrobów zawierających azbest.
W tych gminach na Warmii i Mazurach azbestu jest najwięcej
Zgodnie z danymi dostępnymi w rządowej bazie azbestowej, w całej Polsce do unieszkodliwienia pozostaje około 7 mld kilogramów azbestu. W samym województwie warmińsko-mazurskim jest to około 184,4 mln kilogramów.
Sprawdziliśmy również, jak sytuacja wygląda w poszczególnych gminach regionu. Najwięcej azbestu do usunięcia znajduje się w gminie wiejskiej Lubawa – ponad 9 mln kg. Na drugim miejscu plasuje się gmina Działdowo – ponad 6 mln kg, a na trzecim gmina Kurzętnik – ponad 5,5 mln kg.
- Lubawa (gmina wiejska) – 9 024 326 kg
- Działdowo (gmina wiejska) – 6 128 300 kg
- Kurzętnik (gmina wiejska) – 5 557 611 kg
- Biskupiec (gmina wiejska) – 4 930 807 kg
- Ostróda (gmina wiejska) – 4 521 754 kg
- Płośnica (gmina wiejska) – 4 513 496 kg
- Grodziczno (gmina wiejska) – 4 458 873 kg
- Iława (gmina wiejska) – 4 419 925 kg
- Lidzbark (gmina miejsko-wiejska) – 3 891 531 kg
- Nowe Miasto Lubawskie (gmina wiejska) – 3 337 320 kg

Tu w woj. warmińsko-mazurskim bezrobocie jest najwyższe. Bieda zagląda w oczy mieszkańcom
