Spis treści
Mimo trudnej historii Pasym wciąż zachwyca
Pasym to jedno z najbardziej klimatycznych miasteczek Mazur, położone malowniczo pomiędzy trzema jeziorami – Kalwą, Lelskim i Gromem. Choć prawa miejskie uzyskał już w 1386 roku, utracił je w 1946 roku na skutek zniszczeń wojennych, by odzyskać dopiero w 1997 roku. II wojna światowa odcisnęła na Pasymiu wyraźne piętno – 30% zabudowy legło w gruzach, a wielu mieszkańców zostało wysiedlonych lub wyjechało. Stopniowo jednak miasto zaczęło się odradzać. Wracali dawni mieszkańcy, a wraz z nimi przybywali osadnicy z Mazowsza, Kurpiowszczyzny, Wileńszczyzny i Kresów Wschodnich. W latach 1945–1949 ruszyły tu zakłady przemysłowe, rozwinął się handel i rzemiosło. Mimo trudnej historii w Pasymiu zachowało się wiele cennych zabytków. Jednym z nich jest wieża ciśnień przy ulicy Pocztowej.
Wieża ciśnień odzyskała dawny blask
Zbudowana w 1911 roku wieża ciśnień wyróżnia się unikatową formą przypominającą kwiat otulający łodygę, zwieńczony stożkowym dachem z dekoracyjną latarenką. Do konstrukcji dobudowano niegdyś niewielki budynek, w którym mieściła się miejska łaźnia. W 2000 roku obiekt trafił do Rejestru Zabytków, jednak z biegiem lat wymagał remontu. Przełom nastąpił dzięki zwycięstwu w konkursie „Nasz Zabytek” Fundacji Most the Most, co pozwoliło zdobyć milion złotych dofinansowania. Dodatkowe 300 tys. zł przeznaczono z budżetu gminy.
Renowację, przeprowadzoną przez firmę Mezarist Sp. z o.o. z Olsztyna, skupiono na odrestaurowaniu elewacji, remoncie dachu i zabezpieczeniu konstrukcji przed dalszą degradacją. To jednak dopiero początek. W planach jest kompleksowy remont wnętrza, nadanie mu funkcji społecznych oraz stworzenie punktu widokowego. W odnowionej wieży ma powstać Centrum Historii, Kultury i Sztuki Regionu, muzeum pamiątek, a nawet klimatyczna kawiarnia. W planach jest również rewitalizacja zabytkowego parku przy wieży ciśnień i budowa placu zabaw.
Opiekę nad obiektem sprawuje Stowarzyszenie Motocyklowo-Eksploracyjne MAZUR, które od lat organizuje tu różnego rodzaju wydarzenia.
Zabytki, które warto zobaczyć w Pasymiu
Oprócz odnowionej wieży ciśnień, w Pasymiu można zobaczyć wiele innych zabytków, które przypominają o bogatej historii miasta:
- Późnogotycki kościół z XV w. z barokową wieżą, manierystycznym ołtarzem i zabytkowymi organami.
- Neogotycki kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa z 1876 r., wzniesiony w miejscu dawnego zamku.
- Ratusz z XIX w. w stylu klasycystycznym, stojący na dużym, reprezentacyjnym placu.
- Pozostałości XIV-wiecznych murów miejskich.
- Stara zabudowa przy ul. Dworcowej i Reja – m.in. zabytkowa poczta i dawne szkoły.
- Zespół młyński z młynarzówką z 1903 r. i spichlerzem z 1921 r.
- Cmentarze zabytkowe – ewangelickie z XVII w. i katolicki nad jeziorem.
Jak dojechać do Pasymia?
Do Pasymia z Olsztyna można dotrzeć szybko i wygodnie zarówno samochodem, jak i pociągiem czy autobusem. Miasto leży około 28 km na południowy zachód od stolicy Warmii i Mazur, przy drodze krajowej nr 53 w kierunku Szczytna. Podróż autem zajmuje około 30 minut. Z Olsztyna kursują też bezpośrednie pociągi regionalne, a podróż trwa niespełna 25 minut. Autobusy i busy odjeżdżają z dworca głównego w Olsztynie, zapewniając regularne połączenia w ciągu dnia. Dzięki temu Pasym jest łatwo dostępny dla turystów planujących krótki wypad lub dłuższy pobyt.
