To najpiękniejszy zabytek województwa warmińsko-mazurskiego. AI wskazała
Nasz region zachwyca nie tylko jeziorami, lasami czy malowniczymi miejscowościami. W województwie warmińsko-mazurskim nie brakuje wyjątkowych zabytków, cennych historycznie. Na Szlaku Zamków Gotyckich podziwiać można monumentalne budowle zbudowane przez Krzyżaków, znajdziemy także liczne twierdze, bunkry z czasów II wojny światowej czy budynki sakralne. Zapytaliśmy sztuczną inteligencję, jaki jest najpiękniejszy zabytek regionu. AI uznało, że jest to Bazylika konkatedralna św. Jakuba Apostoła w Olsztynie. Jest to wyjątkowy obiekt ze względów architektonicznych.
- To gotycka świątynia z XIV wieku, która zachwyca zarówno architekturą, strzelistą sylwetką, jak i bogatym wyposażeniem wnętrza. Posiada 70-metrową wieżę, a w środku można podziwiać m.in. gotyckie tabernakulum, renesansowy tryptyk św. Krzyża oraz barokowe figury apostołów. W latach 1898–1900 funkcję organisty pełnił tu Feliks Nowowiejski, kompozytor „Roty”. Od 2004 roku kościół jest bazyliką mniejszą, a w 1991 roku papież Jan Paweł II odprawił w nim mszę świętą podczas swojej pielgrzymki do Polski. To miejsce o wyjątkowej atmosferze, łączące walory artystyczne z duchowym dziedzictwem regionu – stwierdziła sztuczna inteligencja.
Trudno nie zgodzić się z tym wyborem. Monumentalny kościół wznosi się w sercu Starego Miasta. Jest to najstarsza budowla sakralna w Olsztynie, którą można zwiedzać codziennie, z wyjątkiem godzin, podczas których odbywają się nabożeństwa.
Bazylika to najstarsza budowla sakralna w Olsztynie. Budowę rozpoczęto wraz z założeniem miasta
Monumentalny kościół św. Jakuba ma bardzo długą historię. Ukończono go na przełomie XIV i XV w. po dziesięcioleciach budowy, która rozpoczęła się wraz z założeniem Olsztyna. Halową budowlę o trzech nawach wzniesiono z czerwonej cegły, na kamiennej podmurówce. Charakterystycznymi elementami jej gotyckiego stylu architektonicznego są m.in. strzeliste, witrażowe okna, ozdobne szczyty ze sterczynami czy dekorowana tynkowanymi blendami wieża wybudowana na planie kwadratu, która pierwotnie miała trzy murowane kondygnacje i drewnianą nadbudowę. Swą obecną postać, liczącą siedem kondygnacji, zyskała dopiero pod koniec XVI w.
- Po nakryciu dachem namiotowym z renesansową latarnią jej wierzchołek sięga 70 metrów. W 1721 r. przy wieży dobudowano dwie kaplice. Na przestrzeni wieków kościół był wielokrotnie niszczony, remontowany i przebudowywany. Najtrudniejszym okresem dla świątyni okazał się wiek XIX, gdyż wówczas zostało m.in. niemal doszczętnie zniszczone jej wyposażenie. Doszło do tego zimą 1807 r., kiedy napoleońskie wojska po bitwie pod Pruską Iławką zamknęły we wnętrzu kościoła około półtora tysiąca rosyjskich jeńców. Ci, w obronie przez siarczystym mrozem, spalili wszystko, co tylko się dało. Co więcej, wywołany przez nich pożar naruszył konstrukcję budowli, przez co w 1819 r. zawaliło się jej sklepienie. Do odbudowy świątyni doszło dopiero w II połowie XIX w. Pod koniec tego stulecia budowlę doświadczył kolejny pożar, który tym razem strawił ołtarz główny – czytamy na stronie turystycznej Visit Olsztyn.
Obecnie poszczególne części wnętrza świątyni wieńczą dwa rodzaje sklepień: nawę główną sklepienie sieciowe, natomiast dwie nawy boczne – sklepienia kryształowe. Uwagę zwraca ostrołukowy portal wejścia głównego, który również jest charakterystyczną cechą gotyku.
Wnętrze kościoła jest także bogate. Zobaczyć tam można m.in.:
- zachowane z okresu średniowiecza tabernakulum z renesansową dekoracją malarską i gotycką kratą,
- marmurową chrzcielnicę z XVII w.,
- barokowe figury przedstawiające postacie świętych,
- tron arcybiskupów warmińskich,
- ambonę z 1913 r.,
- bogato zdobione ławy z późnego gotyku,
- organy odrestaurowane w latach 2006-2008.
Na wspomnianych organach na przełomie XIX i XX w. grał wybitny kompozytor Feliks Nowowiejski, który pełnił tam funkcję organisty. W kościele znajdują się relikwie św. Wojciecha, które do Olsztyna trafiły prosto z Gniezna. Od 1965 r. świątynia stała się grobowcem biskupów warmińskich. W 1973 r. nadano jej prawa konkatedry. W 1992 r. uzyskała miano archikatedry, a od 2004 r. jest bazyliką mniejszą.
Polecany artykuł:
