Nowa reforma programowa w szkołach
Sejm uchwalił w piątek nowelizację Prawa oświatowego, która umożliwia m.in. etapowe wprowadzenie w szkołach kompleksowej reformy programowej pod nazwą "Reforma26. Kompas Jutra". Jej celem jest stworzenie nowoczesnego systemu nauczania opartego na praktycznych umiejętnościach. Założenia reformy przewidują, że szkoła ma nie tylko przekazywać wiedzę, ale również zachęcać uczniów do samodzielnego i krytycznego myślenia.
– Widzimy nierówności, które dzieją się w szkołach. Widzimy to, że w wielu szkołach wspaniałe nauczycielki i nauczyciele wprowadzają zmiany. Przygotowują młodzież do XXI wieku, do pracy, do życia, do kompetencji przyszłości. Ale chcemy, żeby tak było w każdej szkole. Żeby nasze polskie dzieciaki zdobywały nie tylko wiedzę teoretyczną, ale również praktyczne umiejętności. Żeby uczyły się komunikacji i współpracy. By umiały pracować zespołowo – podkreśla szefowa MEN Barbara Nowacka.
Lekcje oparte na doświadczeniach i debatach
Kluczową zmianą w szkołach będzie zatem sposób prowadzenia lekcji, przede wszystkim położony zostanie większy nacisk na zajęcia praktyczne i projektowe. Jak zapowiada minister, "na większości przedmiotów pojawi się możliwość – a nawet obowiązek – prowadzenia zajęć poprzez doświadczenia i debaty". Nowe podejście ma objąć wiele przedmiotów – od języka polskiego, przez przyrodę, aż po matematykę.
Wdrażanie reformy etapami
Nowa podstawa programowa ma być wprowadzana etapami, by – jak wyjaśnia minister Nowacka – "nie powodować zbytnich turbulencji, żeby nauczyciele mieli czas na przygotowanie się, żeby zobaczyli, że to się sprawdza". We wrześniu 2026 roku nowe regulacje mają zacząć obowiązywać w przedszkolach oraz w klasach I i IV szkoły podstawowej. Od września 2027 roku obejmą I klasy szkół ponadpodstawowych, a w szkołach podstawowych – kolejne dwa roczniki. W następnych latach reforma będzie wdrażana w kolejnych rocznikach uczniów szkół podstawowych i ponadpodstawowych.
W projekcie zaproponowano m.in. zmianę definicji podstawy programowej wychowania przedszkolnego i podstawy programowej kształcenia ogólnego – w związku z projektowanym nowym schematem tej podstawy, który oprócz celów kształcenia będzie uwzględniał oczekiwane efekty uczenia się oraz wymagania w zakresie doświadczeń edukacyjnych.
Zgodnie z założeniami rządowego projektu nowa podstawa programowa wychowania przedszkolnego i podstawa programowa kształcenia ogólnego dla poszczególnych typów szkół będą jasno i precyzyjnie określać cele kształcenia i efekty uczenia się. Będą też spójne wewnętrznie i między przedmiotami, pisane językiem efektów uczenia się, na tyle precyzyjne, aby można było na ich podstawie tworzyć narzędzia diagnostyczne i egzaminy oraz efektywnie udzielać wsparcia uczniom w procesie uczenia się, oraz na tyle elastyczne, aby nauczyciele mogli je realizować według własnego pomysłu i w sposób uwzględniający zróżnicowane potrzeby edukacyjne uczniów, skoncentrowane na budowaniu kompetencji uczniów, a nie tylko zapamiętywaniu informacji.
Zmiany w ustawie o systemie oświaty zakładają także m.in. powrót do kwietniowego terminu egzaminu ósmoklasisty oraz rezygnację z przeprowadzania egzaminu maturalnego z języka łacińskiego (jako alternatywy dla egzaminu z języka obcego nowożytnego). Ponadto od 2031 roku egzamin ósmoklasisty i matura będą przeprowadzane w nowej formule, a od 2032 roku nowy model egzaminu maturalnego obejmie również uczniów techników.
Źródło: PAP, MamaDu, MEN
