turystyka

Malutka wieś z XVI wieku. To turystyczna perełka Mazur. Nie wszyscy o niej słyszeli

2025-05-30 12:32

Zwiedzając województwo warmińsko-mazurskie, warto zwrócić uwagę nie tylko na popularne miasta, ale również na mniejsze miejscowości. To właśnie tam często kryją się prawdziwe perełki – ciekawe, a przy tym spokojniejsze miejsca, z dala od tłumów. Jedną z takich wsi są Kruklanki, położone niedaleko Giżycka. Dlaczego warto się tam wybrać? Co ciekawego można zobaczyć w Kruklankach?

Spis treści

  1. Gdzie leżą Kruklanki?
  2. Co warto zobaczyć w Kruklankach?
  3. Wieś z historią sięgającą XVI wieku

Gdzie leżą Kruklanki?

Kruklanki to niewielka, malowniczo położona wieś we wschodniej części Krainy Wielkich Jezior Mazurskich. Miejscowość rozciąga się nad jeziorem Gołdapiwo i wzdłuż rzeki Sapiny, na skraju Puszczy Boreckiej – jednego z najbardziej dziewiczych kompleksów leśnych w regionie.

Charakterystyczny krajobraz gminy to spuścizna ostatniego zlodowacenia bałtyckiego. Przemieszczający się kilkukrotnie lodowiec ukształtował teren, pozostawiając po sobie liczne wzniesienia morenowe oraz doliny erozyjne. Pagórkowaty charakter samej miejscowości widoczny jest już przy wjeździe do jej centrum.

Dojazd do Kruklanek jest szybki i dogodny – z Giżycka zajmuje zaledwie 16 minut jazdy samochodem, a z Węgorzewa nieco ponad 20 minut. To idealna lokalizacja dla tych, którzy pragną odpocząć od zgiełku miast i zanurzyć się w ciszy mazurskiej natury.

Co warto zobaczyć w Kruklankach?

Choć Kruklanki to miejscowość spokojna i kameralna, oferuje bogatą infrastrukturę turystyczną. Na odwiedzających czekają tu restauracje, kawiarnie, stołówki w ośrodkach wypoczynkowych, wypożyczalnie sprzętu wodnego oraz liczne gospodarstwa agroturystyczne. Dumą wsi jest szeroka, piaszczysta plaża nad jeziorem Gołdapiwo, która latem przyciąga spragnionych relaksu i kąpieli.

Miłośnicy aktywnego wypoczynku z pewnością docenią malowniczy szlak rowerowy o długości 140 km, przebiegający przez Kruklanki, a także pieszy szlak św. Jakuba na odcinku Olecko – Kętrzyn. To idealne trasy zarówno na krótkie spacery, jak i całodniowe wyprawy wśród mazurskich krajobrazów.

Warto również poznać historyczne oblicze Kruklanek, odwiedzając tutejsze zabytki:

  • Kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny - zabytek architektury wschodniopruskiej z XVI wieku; murowany z kamienia i cegły, jednonawowy, otynkowany, dach dwuspadowy pokryty dachówką; na wieży dwa dzwony
  • dworek z końca XVIII wieku - przebudowany w 1934 roku
  • dwie murowane obory - z przełomu XVIII i XIX wieku
  • budynek szkolny - z XVI wieku, powstały jednocześnie z kościołem
  • zwalony most – ruiny żelbetowego mostu z 1908 roku niedaleko Kruklanek, w Grądach Kruklaneckich

Wieś z historią sięgającą XVI wieku

Kruklanki założono w 1545 roku, a pierwszym sołtysem został Jan Bębelnik. Na przestrzeni lat wieś występowała pod różnymi nazwami, m.in. Krucze Łąki, Kruglanken, Kruglanki, aż po dzisiejsze Kruklanki.

Już w 1574 roku powstał tu kościół i szkoła. Świątynia, mimo licznych pożarów, przetrwała i do dziś stanowi cenny zabytek architektury wschodniopruskiej. Do 1657 roku Kruklanki leżały w granicach I Rzeczypospolitej, potem przeszły pod panowanie pruskie. W czasie epidemii dżumy w 1710 roku zmarło tu 132 mieszkańców.

Na przełomie XIX i XX wieku wieś dynamicznie się rozwijała. Powstały linie kolejowe łączące m.in. Giżycko z Węgorzewem oraz Kruklanki z Oleckiem. Jedną z najciekawszych budowli z tamtego okresu był żelbetowy most nad Sapiną, wybudowany w 1908 roku. Dziś znany jest jako „zwalony most” – zniszczony podczas wojen, stanowi popularną atrakcję turystyczną i ciekawy punkt na mapie regionu.

Po II wojnie światowej Kruklanki znalazły się w granicach Polski. Dotychczasową ludność zastąpili przesiedleńcy, głównie z Polski centralnej oraz z terenów za Bugiem. Znaczną grupę stanowią też Ukraińcy przesiedleni w ramach akcji "Wisła" w latach 1947–1952.

Mało kto wie, że w 2011 roku w okolicach Kruklanek spadł meteoryt – pierwszy udokumentowany upadek w Polsce od czasu słynnej Baszkówki w 1994 roku. To unikalna ciekawostka, która przyciąga entuzjastów astronomii.

Olsztyn Radio ESKA Google News