Drzewo Roku 2023. Trzy drzewa z warmińsko-mazurskiego w finale konkursu!

Dęby Adam i Ewa w Olsztynie – dęby szypułkowe, wiek 150 lat, wys. 25 m, obwód 318/329 cm. Zgłoszone przez Fundację Warsztat Zmiany, Biuro Dzielnicy Zatorze wraz z grupą inicjatywną mieszkańców.

Dęby rosną na skraju Olsztyna, w pobliżu Lasu Miejskiego na Niedźwiedziu. Mieszkańcu od zawsze podziwiali te piękne drzewa, dlatego w 2020 roku postanowili zgłosić je do ochrony pomnikowej. Na drodze do celu pojawiły się jednak urzędnicze przeszkody, które jeszcze bardziej zintegrowały lokalną społeczność. Od dwóch lat mieszkańcy nie poddają się i podejmują różnorodne działania, aby ochronić dęby i teren wokół nich, m.in. zbierają podpisy poparcia dla tej inicjatywy, zlecają ekspertyzy dendrologiczne, tworzą legendę i film o drzewach, a także logo dębów, ustanawiają Święto Niedźwiedzia, które obchodzone jest co roku 10 maja. Wierzą, że uda im się ocalić te piękne drzewa dla przyszłych pokoleń.

Dąb Napoleon (Ostródzianin) w Ostródzie – dąb szypułkowy, wiek 375 lat, wys. 25 m, obwód 525 cm, pomnik przyrody. Zgłoszony przez Przemysława Bartosa (Przyroda dla Sosnowca) i Daniela Sobolewskiego.

Dąb Napoleon to niezwykłe drzewo, które stało się dla mieszkańców Ostródy symbolem walki o przyrodę i pamięć historyczną. Nazwa dębu związana jest osobą Napoleona, który wkroczył ze swoim wojskiem do Ostródy w 1807 roku. Wskazuje się, że przez ponad miesiąc zamieszkiwał dawny zamek krzyżacki, a w wolnych chwilach wypoczywał pod rozłożystym już dębem. Drzewo zostało pierwotnie nazwane na pamiątkę generała Gebhart Leberecht von Blüchera. Po wielu latach los dębu zawisł na włosku, kiedy to w związku z Mistrzostwami Europy w Piłce Nożnej w 2012 roku, w miejscu, gdzie rośnie drzewo miała przebiegać trasa ekspresowa łącząca Warszawę z Gdańskiem. Dąb miał pójść pod topór. Taki stan oburzył mieszkańców Ostródy, którzy swoją determinacją doprowadzili do zmiany przebiegu trasy i ocalenia drzewa. Obecnie drzewo zyskało wielowymiarowy charakter i potrójną nazwę: dąb Blüchera, dąb Napoleona i dąb Ostródzianin!

Brzoza Jadwiga w Zawadach Oleckich – brzoza brodawkowata, wiek ok. 100 lat, wys. 25 m, obwód 315 cm. Zgłoszona przez Marka Tadeusza Motyla.

Rośnie na Mazurach Garbatych, na skraju Puszczy Boreckiej, przy wiejskiej drodze z Zawad do Cichej Wólki. Pewnego dnia w Zawadach pojawiła się Anna K. Szukała chwili wytchnienia od wielkomiejskiego zgiełku. Znalazła ciszę, spokój i przestrzeń. I brzozę. Kupiła działkę, postawiła domek. Z każdym dniem rósł jej podziw dla majestatu i urody drzewa. Postanowiła dać temu wyraz nadając jej imię Jadwiga i zgłaszając ją do ochrony pomnikowej. Niestety wniosek nie spotkał się z aprobatą miejscowych władz. Pani Anna postanowiła jednak dalej walczyć. Z własnej inicjatywy znalazła najlepszych „specjalistów od drzew” i zleciła im wykonanie wszelkich potrzebnych ekspertyz i prac pielęgnacyjnych, ponowiła wniosek i czeka z nadzieją. A Tak o Jadwidze pisze dr hab. Jakub Dolatowski, współautor monumentalnego podręcznika Dendrologia: „… jedna z większych w Polsce brzóz […], druga (!) pod względem grubości w naszym kraju wedle aktualnego Rejestru Polskich Drzew Pomnikowych”.